ئجازه‌تنامه و كه‌ساتیێن علمیDeprecated: Function eregi_replace() is deprecated in /home/kuraalshia/public_html/page.php on line 99 Deprecated: Function split() is deprecated in /home/kuraalshia/public_html/page.php on line 103 ئجازه‌تنامه و كه‌ساتیێن علمی
½ ئجازه‌تنامه چیه و ژ چرا یه؟
ژبوونا پاراستنا حه‌د‌یسان ژ د‌ه‌ستێ د‌ه‌ره‌وكه‌ر و حه‌د‌یسچێكه‌ران و پێشی گرتنا ل گێرانا وان حه‌د‌یسان ژ ئالیێ یێن نه‌ناس و نه ئه‌ھل، زانایێن علمێ حه‌د‌یسێ، ژ مێژڤه ئھتمام د‌انه ب ره‌سم و عه‌د‌ه‌تا د‌ان و ستاند‌نا «ئجازه‌تا روایه‌تێ». شێخ و مه‌زنێن علمێ حه‌د‌یسێ، پشتی ئمتحان كرنێ د‌ه‌ما د‌ه‌رحه‌ق زانین و ته‌قوا كه‌سه‌كی د‌ا پشتراست د‌بوونا، ئجازه‌تا روایه‌تێ د‌د‌ان وی. فه‌قیێن ڤی علمی ژی ژ بونا د‌ه‌ست ڤه ئانینا ئعتبارا ل گێران و نه‌قل كرنا حه‌د‌یسێ د‌ا د‌چوونا بال وان شێخ و مه‌زنان، و پشتی ھین كرنا علمێ حه‌د‌یسێ، ژ وان سه‌ید‌ایان ئجازه‌تا روایه‌تێ وه‌رد‌گرتان. ئه‌ڤ عه‌د‌ه‌تا قه‌نج ھێجا ژی كێم زێد‌ه پێك تێ. ئه‌و ئجازه‌تا كو شێخ و مه‌زنان د‌د‌ان، موخته‌لف بوون، یێك ژ وان، ئجازه‌تا نڤیسكی و د‌ه‌ڤكی بوو، و ئه‌و كه‌سێ خوه‌یێ وێ ئجازه‌تێ د‌بێژێ: «فلانكه‌س ب ئجازه‌تا نڤیسكی ئان د‌ه‌ڤكی خه‌به‌ر گھاند من». ھه‌ما ئانه‌گوورا ڤێ سوننه‌ت و عه‌د‌ه‌تا ھێژا، ئمام خومه‌ینی د د‌ه‌ستپێكا كتێبا خوه چل حه‌د‌یسێ د‌ا ھنه‌ك ژ سلسله یا ئ‌سنادا خوه د‌نڤیسێ و یێك یێك د‌بێژێ حه‌تا د‌گھێنێ جه‌نابێ موحه‌ممه‌د بن یه‌عقووبێ كوله‌ینی (ره‌حما خود‌ێ ل وان بێ). ئجازه‌تناما ئمام خومه‌ینی و بیوگرافا سه‌ید‌ایێن ئجازه‌ت د‌ایین وی، گوورا كو ئه‌وی بخوه د د‌ه‌سپێكا چل حه‌د‌یسێ د‌ا نڤیسیی. چل حه‌د‌یس بویه كورد‌ی ژی ب نڤیسین و د‌ه‌ڤكی ھنه‌ك ژ سه‌ید‌ایێن مه‌زن و ھێژایێن جھێ باوه‌ریێ ئجازه د‌ان من؛ ژ وانه: شێخێ پر زانا موته‌كه‌للمێ فه‌قیھێ ئوصوولی، ئه‌د‌بیبێ پر زانا شێخ موحه‌ممه‌د رضا ئالێ عه‌للامه شێخ موحه‌ممه‌د ته‌قی یێ ئصفھانی، اد‌ام الله توفیقه - د‌ه‌ما ھاتی قومێ (شێخ موحه‌ممه‌د رضا مه‌سجد شاھی، وه‌فات كری د سالا ١٣٦٢ ھ. ق، یێك ژ عالمێن مه‌زنێ ئصفه‌ھانێ و ژ بنه‌مالا شێخ موحه‌ممه‌د ته‌قی ئصفه‌ھانی یه. ئه‌و ژ شاگرد‌ێن میرزا یێ شیرازی و سه‌یید موحه‌ممه‌د فشاره‌كی و ئاخووند خوراسانی و ھه‌ڤال و ھه‌ڤد‌ه‌رسێ ئایه‌توللاھ شێخ عه‌بد‌ول كه‌ریمێ حائر بوو. شێخ ژ سالا ١٣٤٤ حه‌تا ١٣٤٥ ھ. ق ل باژارێ قومێ د‌ا مژوولێ د‌ه‌رس خوه‌ند‌نێ بوو. پشتی شه‌ھاد‌ه‌تا مامێ خوه، حاج ئاغا نوروللاھێ ئصفه‌ھانی، ڤه‌گه‌ریا ئصفه‌ھانێ و حه‌تا ئاخریكا عه‌مرێ خوه ل وێد‌ه‌رێ ما. ئه‌و، مه‌رجه‌عه‌ك یێ شیعان بوو كو حه‌تا وه‌فاتێ ل مه‌د‌ره‌سه‌یێن ئصفه‌ھانێ د‌ا د‌ه‌رس د‌انا وی به‌رد‌ه‌وام بوو. جه‌د‌د‌ێ وی شێخ موحه‌ممه‌د ته‌قی یێ ئصفه‌ھانی، وه‌فات كری د سالا ١٢٤٨ ھ. ق، یێك ژ فه‌قیھێن بناڤ و د‌ه‌نگ و ژ شاگرد‌ێن وه‌حید بھبه‌ھانی بوویه. د‌ه‌رس د‌انا جه‌نابێ وی ل باژارێ ئصفه‌ھانێ د‌ا بوو، كو میرزایێ شیرازی و سه‌یید حه‌سه‌نێ مود‌ه‌ررس ژ شاگرد‌ێن وی بوونه. به‌رھه‌ما بناڤ و د‌ه‌نگێ وی كتێبا «ھد‌ایه‌تول موسته‌رشد‌ین» د شه‌رحا «مه‌عالمود‌د‌ین» د‌ا یه) و سه‌ید‌ایێ زانایێ گرانقه‌د‌رێ عابد‌ێ سقه حه‌جی شێخ عه‌بباسێ قومی د‌ام توفیقه (١٢٩٤ – ١٣٥٩ ھ. ق) ژ حه‌د‌یسگێرێن مه‌زنێ شیعا ل صه‌د‌سالا ١٤ و یێك ژ شێخ و مه‌زنێن ئه‌ھلێ روایه‌تێ یه كو ئمام خومه‌ینی ژ وی ئجازه‌تا روایه‌تێ وه‌رگرتیه. جه‌نابێ وی سالێن د‌رێژ د‌گه‌ل عه‌للامه یێ پر زانا میرزا حه‌سه‌نێ نووری (ره‌حما خود‌ێ لێ بێ) بوویه كو د‌ه‌رحه‌ق به‌رھه‌ڤ كرن و نڤیسین و ته‌صحیحێن به‌رھه‌مێن میرزا گه‌له‌ك ئاریكارێ وی بوو. شێخ عه‌بباس كه‌سایه‌تیه‌ك لێكووله‌ك ژیر و نڤیسه‌رێ كتێبێن زه‌حفی بوو. سه‌فینه‌تول بحار، یێك ژ به‌رھه‌مێن وی یه كو ته‌ئلیفا وێ ٢٧ سالان د‌ه‌وام كر. ژ به‌رھه‌مێن وی نه: مه‌فاتیحول جنان، مونته‌ھه‌ل ئامال، ته‌تممه‌تول مونته‌ھا و فه‌وائد‌ێ ره‌ضه‌وییه) ئه‌وا ھه‌رد‌وكا ژی ژ مه‌ولا عالمێ زاھد‌ێ عابد‌ێ فه‌قیھێ موحه‌د‌د‌س میرزا حوسه‌ینێ نووری نور الله مرقد‌ه الشریف (حاج میرزا حوسه‌ین نوری طه‌به‌رسی (١٢٥٤ - ١٣٢٠ ھ. ق) فه‌قیھ، موفه‌سسر و ل زه‌مینا علمێ حه‌د‌یسێ د‌ا بێ میناك و د علمێ رجالێ د‌ا ژێھاتی بوو كو د‌ه‌رحه‌ق به‌لاڤ كرن و پارازتنا حه‌د‌یسێن ئه‌ھلێ به‌یتێ خوه‌یێ جھه‌ك مه‌زنه. جه‌نابێ وی ژ شاگرد‌ێن شێخ العراقین، شێخ مورته‌ضا ئه‌نصاری و میرزایێ شیرازی بوو. حاج شێخ عه‌بباسێ قومی و ئاغا بوزورگێ ته‌ھرانی، ژ شاگرد‌ێن وی بخوه نه كو ژێ ئجازه‌تا روایه‌تێ وه‌رگرتنه. ژ به‌رھه‌مێن وی نه: مستد‌رك الوسائل، مستد‌رك مزار البحار، ئه‌ننه‌جموس سابقف لوء لوء و مه‌رجان، توحفه‌توز زائر) ژ عه‌للامه شێخ مورته‌ضایێ ئه‌نصاری قدّ‌س سرّه (شێخ مورته‌ضا ئه‌نصاری (١٢١٤ – ١٢٨١ ھ. ق) ب نازناڤێ «خاته‌مول فوقه‌ھاء وه‌ل موجته‌ھد‌ین» ژ نه‌ویێن جابر بن عبد الله الأنصاری یێ صه‌حابی یێ پێغه‌مبه‌ر (سه‌لامێن خود‌ێ لێ بن). جه‌نابێ وی یێكی ژ سه‌راترینێ علمێ ئوصووله كو ته‌حه‌ووله‌ك مه‌زن ل ڤی علمی د‌ا چێكر. ھێجا ژی رامان و به‌رھه‌مێن وی حه‌تا ب ئیروو مژارا قالێ و جھێ به‌حس و لێكوولینێ یه كو فه‌قیھ و زانایێن فقھێ گه‌له‌ك ئه‌ھه‌میه‌تێ د‌د‌نێ كو شه‌رح و شورووحێن زه‌حفی سه‌ر به‌رھه‌مێن جه‌نابێ وی نڤیسینه. ھنه‌ك ژ سه‌ید‌ایێن وی ئه‌ڤن: شێخ موسا كاشفول غطاء، شێخ عه‌لی كاشفول غطاء، مه‌لا ئه‌حمه‌د‌ێ نه‌راقی و سه‌یید موحه‌ممه‌د موجاھد. ژ مه‌جلسا د‌ه‌رسێ وی فه‌قیھێن گه‌له‌ك مه‌زن په‌روه‌رد‌ه بوونه كو ئاخووند‌ێ خوراسانی، میرزایێ شیرازی و میرزا موحه‌ممه‌د حه‌سه‌نێ ئاشتیانی یێك ژ وا نه. ژ موھمترینێ به‌رھه‌مێن وی، ره‌سائل، مه‌كاسبه). ھه‌ر وھا سه‌ید‌ێ جھێ باوه‌ریێ فه‌قیھێ موته‌كه‌للمێ پێ باوه‌ر عه‌للامه سه‌یید موحسن ئه‌مینێ عاملی اد‌ام الله تأیید‌اته (حوسه‌ینی یێ جه‌به‌ل عاملی، ب نازناڤێ «ئه‌مین» (١٢٨٢ – ١٣٧١ ھ. ق) یێك ژ مه‌زنێ زانایێن ئمامییه و یێك ژ مه‌فاخر و جھێ شانازی یێ شیعه یێن د‌وازد‌ه‌ھ ئمامی یه. جه‌نابێ وی د‌ه‌رسێن د‌ه‌ستپێك و موقه‌د‌د‌ه‌ماتێ ھه‌ما ل زاد‌گه‌ھ و وه‌لاتێ خوه د‌ا خوه‌ند و پاشێ ل باژارێ نه‌جه‌فێ، بال ئاخووند‌ێ خوراسانی، شه‌ریعه‌تێ ئصفه‌ھانی، حاج ئاغا رضا ھه‌مه‌د‌انی، و شیخ محمد تاھا نه‌جه‌ف و مه‌زنێن د‌ی د‌ه‌وام د‌ا ته‌كمیل كرنا زانینێن خوه. ئه‌و پشتی ته‌مام كرنا ته‌حصیلێ، ڤه‌گه‌ریا جه‌به‌لێ عامل و ل وێد‌ه‌رێ د‌ه‌ستپێ لێكوولین و ته‌ئلیف و ته‌د‌ریسێ كر. ژ جه‌نابێ وی گه‌له‌ك به‌رھه‌مێن علمی ڤه‌مانه كو موھمترینێ وان كتێبا بناڤ و د‌ه‌نگێ «ئه‌عیانوش شیعه» یه. ژ ڤێ كتێبێ چه‌ند‌ین چاپ به‌ر د‌ه‌سته. ژ به‌رھه‌مێن وی نه: ئه‌ساسوش شه‌ریعه، د بابه‌تێ فقھا ئستد‌لالی، ئه‌د‌د‌ورره‌تول به‌ھییه، ئه‌لمه‌جالسوس سه‌نییه، مه‌عد‌ه‌ن ئه‌ل جه‌واھر فی علووم ئه‌ل ئه‌وائل وه‌ل ئه‌واخر) ژ فه‌قیھێ عه‌للامه، نڤیسه‌ر سه‌ید موحه‌ممه‌د كورێ ھاشمێ موسه‌وی یێ ره‌ضه‌وی یێ ھند‌ی ئه‌وێ ژیان و مرنا وی ل نه‌جه‌فا ئه‌شره‌ف قدس سره (١٢٤٢ - ١٣٢٣ ھ. ق) ل ھند‌ووستانێ ژ د‌اییك بوو و ل باژارێ نه‌جه‌فێ د‌ه‌رس خوه‌ند و ھه‌ما ل وێد‌ه‌رێ وه‌فات كر. ئه‌و یێك ژ شاگرد‌ێن شێخێ ئه‌نصاری یه. ژ به‌رھه‌مێن وی نه: نه‌زمول له‌ئالی، د بابه‌تێ رجال؛ ئه‌رجووزه، د بابه‌تێ فقھ؛ ئه‌ل ئه‌ضواء ئه‌لمه‌زبه‌له، شه‌رحا كتێبا شه‌رایع؛ ته‌قریراتێن د‌ه‌رسا شێخێ ئه‌نصاری) ژ عه‌للامه‌یێ ئه‌نصاری. ھه‌ر وھا سه‌ید‌ێ عالمێ جھێ باوه‌ریێ سه‌ید ئه‌بول قاسمێ د‌ھكورد‌ی یێ ئصفھانی (سه‌ید ئه‌بول قاسمێ حوسه‌ینی یێ د‌ھكورد‌ی، وه‌فات كری د سالا ١٣٥٣ ھ. ق، یێك ژ شاگرد‌ێن میرزا حه‌سه‌نێ شیرازی و شێخ زه‌ینول عابد‌ینێ مازه‌ند‌ه‌رانی و میرزا حوسه‌ینێ نووری یه. ژ به‌رھه‌مێن وی نه: حاشیه سه‌ر ته‌فسیرا صافی، حاشیه سه‌ر كتێبا وافی، حاشیه سه‌ر مه‌كاسب و ئه‌لوسیله‌تو فی ئه‌سسه‌یر وه‌سسولوك) ژ سه‌ید‌ێ گرانقه‌د‌ر میرزا محه‌ممه‌د ھاشمێ ئصفھانی قدس سره (موحه‌ممه‌د ھاشم بن زه‌ینول عابد‌ینێ موسه‌وی یێ ئصفه‌ھانی، ب نازناڤێ «چه‌ھار سووق» (١٢٣٥ – ١٣١٨ ھ.ق) یێك ژ فه‌قیھێن ئمامییه و براد‌ه‌رێ نڤیسه‌رێ كتێبا «ره‌وضاتول جنان»ه. ئه‌و یێك ژ شاگرد‌ێن شێخێ ئه‌نصاری، سه‌یید موحه‌ممه‌د كازمێ یه‌زد‌ی و شێخ الششه‌ریعه یێ ئصفه‌ھانی یه. ژ به‌رھه‌مێن وی نه: ئستصحاب، ئوصوولێ ئالێ ره‌سوول، حاشیه سه‌ر كتێبا ئه‌سفار، حاشیه سه‌ر كتێبا لومعه، حاشیه سه‌ر قه‌وانین، حاشیه سه‌ر مه‌عالم)
|