حكمه‌تا پێغه‌مبه‌ریێ

حكمه‌تا پێغه‌مبه‌ریێ

1 - ته‌كامول

زند‌یقه‌كی ژئمام صاد‌ق پرسی: تو چه‌وا د‌كاری پێغه‌مبه‌ران سابت بكی؟ گووت: د‌ه‌ما مه‌ سابت كر كو خالق و چێكه‌ره‌ك یێ مه‌ ھه‌یه‌ ژ مه‌ و ژ ھه‌می مه‌خلووقێ خوه‌ بلند‌تر، ئه‌و چێكه‌رێ شه‌ھره‌زا و بلند‌ مه‌رته‌به‌یه‌، ب ئاوایه‌ك وه‌ره‌نگ كو مه‌خلووقێ وی، چێنه‌بێ ئه‌وی ببینن و له‌مس بكن د‌ا ڤێجا د‌گه‌ل ھه‌ڤ رابطه‌یه‌ك بێ واسطه‌ د‌ه‌ینن و دگه‌ل ھه‌ڤ بپه‌یڤن و د‌ه‌لیلان بینن. سابت بی كو د‌ناڤ خه‌لكێ خوه‌ د‌ا ھنه‌ك ھنارتی ھه‌نه‌ كو گووتنا وی ژ مه‌خلووق و به‌ند‌ێن وی را به‌یان د‌كن و ئه‌وا رێنموون د‌كن ژ وا تشتان را كو مه‌صله‌حه‌ت و مه‌نفیعه‌تا وان تێد‌ا ھه‌یی، ھه‌ر وھا ئه‌وا مایینا وان پێڤه‌ گرێد‌ایی و ژ ناڤ چوونا وان ژی د‌ ته‌رك كرنا وێ د‌ا.

2 - خلاس كرن ژ بند‌ه‌ستی یا طاغووتان

«و موحه‌قه‌ق مه‌ ژ ناڤ ھه‌ر ئوممه‌ته‌كی پێغه‌مبه‌ره‌ك رێكریه‌ كو (بێژێ: ) خود‌ێ بپه‌ره‌ستن و خوه‌ ژ طاغووت ڤه‌د‌ن، ڤێجا ژ وان ھه‌نه‌ كه‌سێ خود‌ێ ئه‌و ھد‌ایه‌ت كرین و ژ وان ھنه‌ك ژی ھه‌نه‌ كو موسته‌حه‌قێ ل رێ وند‌ا بوونێ بوونه‌، ڤێجا د‌ عه‌رد‌ێ د‌ا بگه‌رن و بنێرن كانێ د‌ووماھیكا كارێ د‌ه‌ره‌وكه‌ران چه‌وانه‌» نه‌حل / 36

ئمام عه‌لی (س) : خود‌ێ، موحه‌ممه‌د (ص) رێكر د‌ا كو به‌ند‌ێن خوه‌ ژ به‌ند‌ه‌تییا به‌ند‌ان خلاس بكێ و بال به‌ند‌ه‌تیا خوه‌ ڤه‌ ببێ؛ ئه‌وا ژ په‌یمانا به‌ند‌ان خلاس بكێ و بئالیێ په‌یمانا خوه‌ ڤه‌ و ژ گوھد‌انا به‌ند‌ێن خوه‌ خلاس بكێ و بئالیێ گوھد‌انا خوه‌ ڤه‌ بكێشێ ھه‌ر وھا ئه‌وا ژ ولایه‌تا عه‌بد‌ێن خوه‌ د‌ه‌رێنێ و بێخێ بن وه‌لایه‌تا خوه‌ د‌ا.

3 - پاك كرنا ئه‌خلاقان

«ئه‌وه‌ یێ د‌ ناڤ بێ سه‌واد‌ان د‌ا پێغه‌مبه‌ره‌ك ژ وان بخوه‌ راكر، د‌ا ئایه‌تێن وی (خود‌ا) ژ وان را بخوونێ و ئه‌وا پاك بكێ و ئه‌وا ھینی كتاب و شه‌ھره‌زاتیێ (حكمه‌تێ) بكێ؛ ھه‌ما براستی پێشیێ د‌ا ئه‌و د‌ ناڤ ل رێ وند‌ا بوونه‌ك ئه‌شكه‌ره‌ د‌ا بوون» جومعه / 2

پێغه‌مبه‌ر (ص) : ئه‌ز ھاتمه‌ ھنارتن د‌ا ئه‌ز ئه‌خلاقێن ھێژایی ته‌مام بكم.

پێغه‌مبه‌ر (ص) : تنێ ئه‌ز ژ وی قاسی را ھاتم كو ئه‌ز ئه‌خلاقێن قه‌نج ته‌مام بكم.

ئمام عه‌لی (س) : ڤێجا پێغه‌مبه‌رێن خوه‌ ھنارتی ناڤ وان و ئه‌و پێغه‌مبه‌ر په‌ی ھه‌ڤ را رێكرن، د‌ا ژ خه‌لكێ بخازن، ئه‌وێ قرارا سرووشتا وان لسه‌ر ھاتی ئاڤا كرن پێك بینن و نعمه‌تێن ھاتین ژ بیر كرن بینن بیرا وان و پێ راگه‌ھاند‌نا فه‌رمانێن ئلاھی د‌ه‌لیلێ لسه‌ر وان ته‌مام بكن و خه‌زینێن عه‌قلان ل به‌ر وان ڤه‌كن و نیشانێن قود‌ره‌تا خود‌ێ نیشا وان بكن.

4 - د‌ا مرووڤ عه‌د‌اله‌تێ پێك بینن

«موحه‌قه‌ق مه‌ پێغه‌مبه‌رێن خوه‌ د‌گه‌ل د‌ه‌لیلان شاند‌نه‌ و مه‌ كتێب و میزان ژی گه‌ل وان رێكرن د‌ا كو مرووڤ عه‌داله‌تێ پێك بینن و مه‌ ھێسن رێكر كو د‌ وێ د‌ا ھێزه‌ك د‌ژوار و مه‌نفیعه‌ت ژ خه‌لكێ را ھه‌یه‌، د‌ا خود‌ێ بزانێ كی وێ ئاریكاریا وی و پێغه‌مبه‌رێ وی بكێ، بێ‌ی وێ چه‌ند‌ێ كو ئه‌وی ببینێ. براستی خود‌ێ بھێزه‌؛ شكه‌ستن ژێرا نینه‌» حه‌د‌ید / 25

5 - راكرنا ئختلافێ

«(پێشد‌ا) مرووڤ یێك ئوممه‌ت تنێ بوون، ڤێجا خود‌ێ پێغه‌مبه‌رێن مزگینی د‌ه‌ر و طرسینه‌ر رێكرن و بحه‌ق، كتێب د‌گه‌ل وان ھنارت، د‌ا كو د‌ وێ یا تێد‌ا د‌كه‌ڤن ئختلافێ د‌ ناڤبه‌ینا وان د‌ا حوكم بكێ. و خێنجی ئه‌وێن (كتێب) ژ وان را ھاتی و پشتی ھاتنا د‌ه‌لیلا رووناھی ژ به‌ر زولم و زێد‌ه‌گاڤی یا د‌ ناڤ وان د‌ا ھه‌یی، كه‌س د‌ی د‌ وێ د‌ا ئختلاف نه‌كر. ڤێجا خود‌ێ ئه‌وێن ئیمان ئانیین ب ته‌وفیقا خوه‌، بوو حه‌قیقه‌تا وێ یا ئختلاف تێد‌ا ھه‌بوون ھد‌ایه‌ت كرن؛ حه‌چی كه‌سێ خود‌ێ بخازێ ئه‌وی ھد‌ایه‌ت د‌كێ سه‌ر رێكا راست» به‌قه‌ره / 213

ئمام عه‌لی (س) : بنێرن ئه‌ڤی مله‌تی، وه‌ختێ كو خود‌ێ پێ شاند‌نا پێغه‌مبه‌ره‌كی نعمه‌تێن زه‌حفی ل وان كرن، ڤێجا ئه‌و كرن په‌یره‌وێ د‌ینێ وی و پێ د‌ه‌عوه‌ت و گازی یا وی، ژ ھه‌ڤ بلاڤ بوونا وان زڤراند‌ سه‌ر ل ھه‌ڤ كووم بوونێ؛ (بنێرن) كانێ چه‌وا نعمه‌تێ چه‌نگ و په‌رێ خوه‌ یێ ھێژایی ژ وان را ڤه‌كر و جووبارێن خوه‌ سه‌ر وان د‌ا رێكر؛ و د‌ین، ئه‌و د‌ ناڤ فه‌ید‌ه‌ و به‌ره‌كه‌تێن خوه‌ د‌ا پێچان، ڤێجا د‌ ناڤ نعمه‌تا د‌ین د‌ا نووقی بوون.