Ù‡Û†Ùˆ ئامانجی به‌ربه‌ره‌كانێی قورÙه‌یش[7] Ù€ [ساصلیه سقر، وما ادریك ماسقر ØŒ لاتبقی ولاتذر، لواØه‌ للبشر] مدثر آیه‌ 26ØŒ الى 29. ئه‌م سوره‌ته‌ به‌ Ù¾ÛŽÙ‰ دابه‌زین وه‌، به‌شێوه‌ى ترتیب له‌ پله‌ى چواره‌مه‌. ته‌مهید به‌رگى 1 لاپه‌ره‌، 104. [8] Ù€[ تبت یدا ابی لهب وتب، ما أغنى عنه ماله وما كسب، سیصلى ناراَ ذات لهب] مسد آیه‌ 1ØŒ الى104ئه‌م سورÙه‌ته‌ به‌ Ù¾ÛŽÛŒ دابه‌زین له‌پله‌ یشه‌ شه‌مدایه‌ التمهید ب1 Ù„104. [9] Ù€ [ویل لكل Ù‡Ùمزه‌ Ù„Ùمزه‌، الذی جمع مالاَ وعدده، ÛŒØسب ان ماله اخلده، كلآ لینبذن ÙÛŒ الØطمه‌، وما ادراك ماالØطمه‌، نارالله الموقده‌، التی تطلع٠على الاÙئده‌] همزه‌ ئایه‌تی1 تا7. [10] Ù€ [Ùاما من أعطى واتقى، وصدق باالØسنى، Ùسنیسره للیسرى، وأما من بخل واستغنى، وكذب باالØسنى، Ùسنیسره للعسرى، ومایغنی عنه ماله إذا تردى] سوره‌ اللیل ئایه‌تی 5تا11 ئه‌م سوره‌ته‌ نویه‌مین سوره‌ته‌ كه‌ دابه‌زیوه‌، التمهید ب1 Ù„104 . [11] Ù€ ئه‌و بازر گانانه‌ى كه‌ له‌ تای٠هاتنه‌وه‌، قورÙه‌یشی Ùˆ خه‌ڵكى مه‌ككه‌ بوون، به‌لآم له‌ به‌ر ئه‌وه‌ى پاره‌و سه‌رمایه‌یان زۆر بوو، له‌ تایÙیش مه‌ڵبه‌ندى بازرگانیان دانابوو. [12] Ù€ ته‌به‌رى تاریخى ئومه‌مو مولوك ب2ØŒ Ù„221ØŒ كه‌سانێ كه‌ بیرى ژیانو گۆرÙانى كۆمه‌ڵگا ته‌نیا له‌ رÙووى ماددیه‌وه‌ ئه‌بینن، رÙیشه‌ى دوژمنایه‌تى قورÙه‌یش له‌ گه‌لأ ئیسلام له‌به‌رهۆى ئابورى ئه‌زانن، پشكێنه‌ر پترÙوشظسكى، ئیسلام ناسن Ùˆ ئێرانى ناسنى به‌ناو بانگى رÙوسی Ùˆ مامۆستاى زانكۆو رÙÛ†Ú˜ هه‌لآت ناسی زانكۆى لینگرÙاد، به‌و جۆره‌ كه‌ وتمان له‌ رÙوى ماددیه‌وه‌ بیر ئه‌كاته‌وه‌، كه‌ ئه‌ڵێ (…گه‌وره‌كانى قورÙه‌یش خه‌ریكى رÙیبا خواردن Ùˆ بازرگانى كۆیله‌یان ئه‌كرد، به‌ ئاشكرا له‌ به‌رانبه‌ر رÙاگه‌یاندنى موØه‌ممه‌د (د Ù€ Ø®) هه‌ڵوێستێكى دوژمنانه‌یان بوو، ناتوانرێ بوترێ Ù‡Û†Ù‰ ئه‌و دوژمنایه‌تیه‌، ته‌عه‌سوبی ئاینى بوه‌، به‌ڵكو رÙاگه‌یاندنى، موØه‌ممه‌د (د Ù€ Ø®) دژ به‌ بته‌كانیان بۆ سودى بازرگانى Ùˆ رÙامیارى مه‌ككه‌، ترسێنه‌ربوو، چونكه‌ له‌وا نه‌بوو بانگه‌وازه‌كه‌ى بت په‌رستی برÙوخێنی و، سترÙاتیژى مه‌ككه‌ش بێنێته‌ خواره‌وه‌، ئه‌و كاره‌ش نه‌ته‌نیا هه‌ر هێرشى زیاره‌تچیه‌كان رÙائه‌گرێ به‌ڵكو بازارÙÙ‰ بازرگانى مه‌ككه‌ش له‌گه‌لأ شاره‌كانى تر لاواز ئه‌كات، وه‌ له‌ ئه‌نجامدا رÙاى ئه‌گرێ، له‌وه‌ گه‌وره‌تر ئه‌بێته‌ Ù‡Û†Ù‰ رÙوخانى ده‌سه‌لآتدارى رÙامیارى له‌ مه‌ككه‌دا. له‌م رÙوه‌وه‌، بوو، گه‌وره‌كانى مه‌ككه‌ بانگه‌وازى موØه‌ممه‌دیان له‌ رÙوانگه‌ى به‌رژه‌وه‌ندى خۆیان زۆر به‌ ترسێنه‌ر ئه‌ژماردو، Ù„ÛŽÙ‰ بێ زار بوون، (اسلام درایران) وه‌رگێرÙانى كریم كشاوه‌رز، [13] Ù€ [وقالوا ان نتبع الهدى معك نتخط٠من ارچنا اولم نمكن لهم Øرماَ آمناَ یجبى الیه ثمرات٠كÙÙ„ شیء٠رزقاَ من لدنا ولكن اكثرهÙÙ… لایعلمون] قصص ئایه‌تی 57. [14] Ù€ طبرسی مجمع البیان ج7ØŒ ص260ØŒ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب ج1ØŒ ص51. [15] Ù€ هه‌روه‌ها له‌ قه‌یسه‌رى رÙÛ†Ù…ØŒ مناقب ب 1 Ù„59. [16] Ù€ Ù…Øمد ابوالÙصل ابراهیم قصص العرب ج2ØŒ ص258ØŒ ابن كثیر البدایه‌ والنهایه‌ جاپی سىیه Ù… Ù„144. [17] Ù€ ابن هشام سه‌رچاوه‌ی پێشوو ب1،ل337ØŒ ابن شهراشوب ب1ØŒ Ù„50ØŒ ابن كثیر السیرة النبویه‌ لێكوڵینه‌وه‌ی مسته‌Ùا عه‌بد لواØید ب1ØŒ Ù„506ØŒ 507. [18] Ù€ به‌شی ئایینه‌كان Ùˆ مه‌زهه‌به‌كان له‌ نیمچه‌ دوورگه‌ى عه‌ره‌ب Ùˆ ده‌ورو به‌رى. [19] Ù€ ابن كثیر السیرة النبویه‌ ب1،ل130.
|