ئجازه‌تنامه‌ Ùˆ كه‌ساتیێن علمیژ عه‌للامه‌یێ ئه‌نصاری (مه‌ رێكێن د‌ی Ú˜ÛŒ ھه‌نه‌ خێنجی Ú˜ رێكا د‌گھێ Ø´ÛŽØ® كو Ù„ ڤێد‌ه‌رێ مه‌ نه‌ئانی) Ú˜ مه‌ولایێ گرنگ ئه‌Øمه‌د‌ێ نه‌راقی(ئه‌Øمه‌د‌ بن موØه‌ممه‌د‌ مه‌ھد‌ی بن ئه‌بیزه‌رێ نه‌راقی، وه‌Ùات كری د‌ سالا ١٢٤٤ Ú¾. Ù‚ØŒ ھه‌م Ùه‌قیھ Ùˆ ھه‌م موØه‌د‌د‌س بوو كو د‌ علوومێن رجال Ùˆ ریاضی Ùˆ زانینێن عه‌قلی د‌ا بناڤ بوو Ùˆ ب زوھد‌ Ùˆ ته‌قوایێ مه‌شھوور بوو. پترێ علوومان بال بابێ خوه‌ مه‌لا موØه‌ممه‌د‌ مه‌ھد‌ی یێ نه‌راقی كو یێك Ú˜ بێ ئه‌مسالێن ÙˆÛŽ د‌ه‌مێ بوو، ھین كر. سه‌ید‌ایێن ÙˆÛŒ یێن د‌ی سه‌یید‌ مھد‌ی Ù€ به‌Øرول عولووم Ùˆ Ø´ÛŽØ® جه‌عÙه‌رێ كاشÙول غطاء بوون. ئه‌و سه‌ید‌ایێ شێخێ ئه‌نصاری Ùˆ سه‌یید‌ موØه‌ممه‌د‌ شه‌Ùیعێ جاپلقی بوو. Ú˜ به‌رھه‌مێن ÙˆÛŒ نه‌: معراجوس سه‌عاد‌ه‌ت، Ù…ÙتاØول ئه‌Øكام، عه‌وائد‌ول ئه‌ییام، منھاجول وصوول ئلا علم ئه‌لئوصوول، موسته‌نه‌د‌ ئه‌ششیعه‌ Ùˆ د‌یوانا شعران ب Ùارسی) Ú˜ سه‌ید‌ مه‌ھد‌ی یێ خوه‌یێ كه‌راماتان كو ب به‌Øرول عولووم ھاتیه‌ ناڤ كرن خود‌ێ Ú˜ÛŽ رازی بێ (كورێ مورته‌ضا طه‌باطه‌بایی یێ بورووجرد‌ی (١١٥٤ – ١٢١٢ Ú¾. Ù‚) مه‌شھوور ب «به‌Øرول عولووم» یێك Ú˜ Ùه‌قیھێن مه‌زن Ùˆ عارÙÛŽÙ† كاملێ خوه‌ی كه‌رامات بوو كو بال خاص Ùˆ عام ڤه‌ گه‌له‌ك بقه‌د‌ر Ùˆ قیمه‌ت بوو. ئه‌و Ú˜ وان ÙƒÛŽÙ… كه‌سان بوو كو Ù„ د‌ه‌مێ غه‌یبه‌تا د‌رێژا ئمام مه‌ھد‌ی (سه‌لام Ù„ سه‌ر بن) چه‌ند‌ جاران د‌گه‌ل ÙˆÛŒ Øه‌زره‌تی مولاقات كریه‌. سه‌یید‌ به‌Øرول عولووم ھه‌م د‌ بابه‌تێ علمی ھه‌م Ú˜ÛŒ ئجتماعی Ùˆ جڤاكی د‌ا خوه‌ی قه‌د‌ر بوو؛ كو گه‌له‌ك Ú˜ Ùه‌قیھێن مه‌زن وه‌ك: Ø´ÛŽØ® جعÙر كاشÙول غطاء، سه‌یید‌ موØه‌ممه‌د‌ جه‌واد‌ێ عاملی، Ø´ÛŽØ® موØه‌ممه‌د‌ ته‌قی یێ ئصÙه‌ھانی، مه‌لا ئه‌Øمه‌د‌ێ نه‌راقی، ئه‌بوو عه‌لی یێ Øائری Ùˆ Ø´ÛŽØ® ئه‌سه‌د‌وللاھێ ته‌سه‌تتوری په‌روه‌رد‌ه‌ كرن. مه‌شھوورترینێ به‌رھه‌مێن ÙˆÛŒ: مه‌صابیØØŒ ئه‌د‌د‌ورره‌ ئه‌ننه‌جه‌Ùییه‌، د‌ بابه‌تێ Ùقھ؛ Ùˆ ھه‌ر وھا كتێبا «رجال»ن) Ú˜ سه‌ید‌ایێ مه‌زن ئاغا موØه‌ممه‌د‌ باقرێ بھبه‌ھانی (موØه‌ممه‌د‌ باقر بن موØه‌ممه‌د‌ێ ئه‌كمه‌لێ بھبه‌ھانی (١١١٦ یان ١١١٧ – ١٢٠٨ Ú¾. Ù‚) مه‌شھوور ب «وه‌Øید‌» Ùˆ «ئوستاد‌ێ كول» Ùˆ «ئاغا»، Ùه‌قیھ، ئوصوولی Ùˆ رجالیه‌ك بناڤ Ùˆ د‌ه‌نگ بوو. ئه‌وی باژارێ كه‌ربه‌لایێ Ú˜ كار Ùˆ بارێ خوه‌ ره‌ مه‌ركه‌ز ھلبژارت Ùˆ Ù¾ÛŽ ته‌ربیه‌تا گه‌له‌ك شاگرد‌ان Ùˆ رێك خستنا مه‌جلسێن به‌Øس Ùˆ مونازره‌، كاری Øاكمیه‌تا ئه‌خباریان Ù„ سه‌ر ÙÙ‚Ú¾ÛŽ Ú˜ Øالێ راكێ. Ú˜ مشھوورترینێ شاگرد‌ێن ÙˆÛŒ نه‌: سه‌یید‌ مه‌ھد‌یێ به‌Øرول عولووم، شێج جه‌عÙه‌رێ كاشÙول غطاء، میرزایێ قومی (خوه‌یێ كتێبا قه‌وانین)ØŒ مه‌لا ئه‌Øمه‌د‌ێ نه‌راقی، سه‌یید‌ عه‌لی یێ طه‌باطه‌بایی (خوه‌یێ كتێبا ریاض)ØŒ سه‌ید‌ مه‌ھد‌یێ شه‌ھرستانی، سه‌ید موØه‌ممه‌د‌ باقرێ Ø´Ùتی Ùˆ سه‌ید‌ جه‌واد‌ێ عاملی - خوه‌یێ كتێبا Ù…ÙتاØول كرامه‌) Ú˜ بابێ ÙˆÛŒ یێ Ú¾ÛŽÚ˜ بلند‌ مه‌رته‌به‌تر موØه‌ممه‌د‌ێ ئه‌كمه‌ل(مه‌لا موØه‌ممه‌د‌ێ ئه‌كمه‌ل، بابێ موØه‌ممه‌د‌ باقرێ بھبه‌ھانی، د‌ علم Ùˆ ته‌قوایێ بناڤ Ùˆ د‌ه‌نگ Ùˆ یێك Ú˜ ئجازه‌تا روایه‌ت وه‌رگرتیان بوو) Ú˜ مه‌لا موØه‌ممه‌د‌ باقرێ مه‌جلسی (مه‌لا موØه‌ممه‌د‌ باقر بن موØه‌ممه‌د‌ ته‌قی یێ مه‌جلسی یێ ئصÙه‌ھانی، مه‌شھوور ب «عه‌للامه‌ یێ مه‌جلسی» (١٠٣٧ – ١١١١ Ú¾. Ù‚) یێك Ú˜ زانایێن مه‌زنێ شیعان د‌ علوومێن موخته‌لÙÛŽ ئسلامی د‌ا، ب تایبه‌ت د‌ علمێ Øه‌د‌یسێ د‌ا گه‌له‌ك ژێھاتی بوو. سه‌ید‌ایێن وی، بابێ ÙˆÛŒ Ùˆ Ø´ÛŽØ® Øوررێ عاملی Ùˆ سه‌د‌ی عه‌لی خانێ شیرازی بوونه‌، Ùˆ ئه‌وی بخوه‌ گه‌له‌ك شاگرد‌ان وه‌كی: میرزا عه‌بد‌وللاھێ ئه‌Ùه‌ند‌ی (نڤیسه‌رێ كتێبا ئه‌لعوله‌ماء)ØŒ سه‌ید‌ نعمه‌توللاھێ جه‌زایری، مه‌لا صالØÛŽ مازه‌ند‌ه‌رانی، ته‌ربیه‌ت كرن. ئه‌و، د‌ه‌رØه‌ق به‌رھه‌ڤ كرن Ùˆ كووم كرنا Øه‌د‌یسێن ئمامییه‌ د‌ه‌ پر خه‌بتی Ùˆ پتر Ú˜ ٦٠جلد‌ كتێب ب Ùارسی Ùˆ عه‌ره‌بی نڤیسینه‌. موھمترینێ به‌رھه‌مێن وی، كتێبا «بØارول ئه‌نوار»ه‌. Ú˜ به‌رھه‌مێن ÙˆÛŒ نه‌: مرئاتول عوقوول، شه‌رØا كاÙی؛ Øه‌یاتول قولووب، زاد‌ول مه‌عاد‌، Øه‌ققول یه‌قین، جه‌لائول عویوون، Øلیه‌تول موتته‌قین Ùˆ ئه‌ل ئه‌ربه‌عون Øه‌د‌یسا) Ú˜ بابێ ÙˆÛŒ یێ لێكوول مه‌لا موØه‌ممه‌د‌ ته‌قی مه‌جلسی (مه‌لا موØه‌ممه‌د‌ ته‌قی بن مه‌قصوود‌ عه‌لی یێ ئصÙه‌ھانی، مه‌شھوور ب «مه‌جلسیێ ئه‌ول» (-Ù¡Ù Ù§Ù Ú¾. Ù‚) Ùه‌قیھ، موØه‌د‌د‌س، رجالی Ùˆ كه‌سایه‌تیه‌ك عابد‌ Ùˆ زاھد‌ بوویه‌. Ù„ به‌رھه‌ڤ كرنا Øه‌د‌یسێن شیعی د‌ا تێكه‌لیه‌ك بته‌ئسیر ھه‌بوویه‌. Ú˜ شاگرد‌ێن شێخێ به‌ھایی Ùˆ مه‌لا عه‌بد‌وللاھێ شووشته‌ری یه‌؛ ئه‌وی گه‌له‌ك به‌رھه‌م Ùˆ كتێب ھه‌نه‌ كو مه‌شھوورترینێ وان ئه‌ڤن: شه‌رØا زیاره‌تێ جامعه‌، ره‌وضه‌تول موتته‌قین د‌ شه‌رØا مه‌ن لا یه‌Øضوروھول Ùه‌قیھێ د‌ا، ئØیائول ئه‌Øاد‌یس د‌ شه‌رØا ته‌ھزیب یا شێخێ طووسی، ئه‌ربه‌عوون Øه‌د‌یس Ùˆ شه‌رØا صه‌ØÛŒÙه‌ یا سه‌ججاد‌ییه‌) Ú˜ Ø´ÛŽØ® موØه‌ققێ به‌ھایی (به‌ھائود‌د‌ین موØه‌ممه‌د‌ بن Øوسه‌ینێ عاملی، مه‌شھوور ب «شێخ بھایی» (٩٥٣ – Ù¡Ù Ù£Ù Ú¾. Ù‚)Ø› Ù„ وه‌ختێ خوه‌ د‌ا د‌ زانین Ùˆ Ùونوونێن موخته‌ل٠د‌ا سه‌ید‌ایه‌ك مه‌زن Ùˆ بێ ئه‌مسال بوویه‌. ھه‌ما Ù„ وه‌ختێ خوه‌ د‌ا ب نازناڤێ شێخول ئسلامێ ئصÙه‌ھانێ مه‌شھوور بوو. صه‌د‌رول موتئه‌للھین، مه‌لا موØه‌ممه‌د‌ ته‌قی یێ مه‌جلسی، موØه‌ققێ سه‌بزواری Ùˆ Ùاضل جه‌واد Ú˜ شاگرد‌ێن ÙˆÛŒ بوونه‌. ئه‌وی گه‌له‌ك به‌رھه‌م Ùˆ كتێب د‌ بابه‌تێن جوور ب جوور نڤیسینه‌ كو ھنه‌ك Ú˜ وان ئه‌ڤن: جامعێ عه‌بباسی Ùˆ Øاشیه‌ سه‌ر قه‌واعد‌ێ شه‌ھید‌، د‌ بابه‌تێ ÙÙ‚Ú¾ÛŽ د‌ا؛ اسطرلاب Ùˆ ته‌شریØول ئه‌Ùلاك، د‌ بابه‌تێ ھه‌یئه‌تێ د‌ا؛ مه‌شرقوش شه‌مسه‌ین، Øه‌بلول مه‌تین، شه‌رØا د‌وعا یا صه‌باØØŒ شه‌رØا ئه‌ربه‌عین Øه‌د‌یس، د‌ بابه‌تێ Øه‌د‌یس Ùˆ د‌وعایێ د‌ا، ئه‌لÙه‌وائد‌وص صه‌مه‌د‌ییه‌ Ùˆ ئه‌سرارول به‌لاغه‌، د‌ بابه‌تێ ئه‌د‌ه‌بیاتێ د‌ا) Ú˜ بابێ ÙˆÛŒ Ø´ÛŽØ® Øوسه‌ین (Ø´ÛŽØ® Øوسه‌ین بن عه‌بد‌وص صه‌مه‌د‌ێ عاملی (٩١٨ – ٩٨٤ Ú¾. Ù‚)ØŒ بابێ Ø´ÛŽØ® به‌ھایی یه‌ كو ب چه‌ند‌ پشتان د‌گھێ Øارس بن عه‌بد‌وللاھێ ھه‌مه‌د‌انی كو Ú˜ صه‌Øابی یێن مه‌زنێ میرێ باوه‌رد‌اران عه‌لی (سه‌لامێن خود‌ێ Ù„ÛŽ بن) بوویه‌. ئه‌و Ú˜ شاگرد‌ێن شه‌ھید‌ێ سانی Ùˆ سه‌یید‌ Øه‌سه‌نێ كوره‌كی Ùˆ سه‌ید‌ایه‌ك لێكوول Ùˆ ئه‌ھلێ ئه‌د‌ه‌ب Ùˆ شعرێ بوویه‌ كو گه‌له‌ك كه‌سان د‌ د‌ه‌رس د‌انا ÙˆÛŒ د‌ا Øازر د‌بوون. Ú˜ به‌رھه‌مێن ÙˆÛŒ نه‌: د‌رایه‌تول Øه‌د‌یس، ئه‌ربه‌عین Ùˆ شه‌رØول قه‌وائد‌) Ú˜ Ø´ÛŽØ® زه‌ینود‌د‌ین، مه‌شھوور بوویی ب شه‌ھید‌ێ د‌ووێ (كورێ Ø´ÛŽØ® نورود‌د‌ینێ عاملی، مه‌شھوور بووی ب شه‌ھید‌ێ سانی (٩١١ – ٩٦٦ Ú¾. Ù‚) خوه‌یێ زانینێن زه‌ØÙÛŒ Ùˆ Ú˜ Ùه‌قیھێن مه‌زن Ùˆ عابد‌ Ùˆ زاھد‌ بویه‌، ئه‌وی د‌ه‌رØه‌ق ھه‌ر چار مه‌زھه‌بێن ÙÙ‚Ú¾ÛŒ یێ ئه‌ھلێ سوننه‌تێ خود‌ان زانین بوو Ùˆ د‌ه‌رس د‌د‌ا. Ú˜ به‌رھه‌مێن ÙˆÛŒ نه‌: شه‌رØا لومعه‌، مه‌سالكول ئه‌Ùھام ÙÛŒ Ø´Ù‡â€ŒØ±Ø Ø´Ù‡â€ŒØ±Ø§Ø¦Ø¹ÙˆÙ„ ئسلام، مونیه‌تول مورید‌ ÙÛŒ ئاد‌ابل موÙید‌ وه‌ل موسته‌Ùید‌، ئه‌سراروص صه‌لات، كه‌شÙور ره‌یبه‌ ÙÛŒ ئه‌Øكامل غه‌یبه‌) Ú˜ Ø´ÛŽØ® عه‌لی كورێ عه‌بد‌ول عالی یێ مه‌یسی(Ø´ÛŽØ® عه‌لی بن عه‌بد‌ول عالی یێ مه‌یسی یێ كوره‌كی، مه‌شھوور بوویی ب «موØه‌ققێ كوره‌كی» Ùˆ «موØه‌ققێ سانی» (- ٩٣٨ Ú¾. Ù‚) Ùه‌قیھ Ùˆ ئوصوولیه‌ك ته‌مام Ùˆ Ú˜ مه‌Ùاخر Ùˆ Ùه‌قیھێن مه‌زنێ شیعا یه‌. ئه‌و Ù„ د‌ه‌مێ پاد‌شاھی یا صه‌Ùه‌وی ھات ئیرانێ Ùˆ Ù„ باژارێن قه‌زوین Ùˆ ئصÙه‌ھانێ د‌ا د‌ه‌ست ب د‌ه‌رس د‌انێ كر Ùˆ شاگرد‌ێن بھاگران ته‌ربیه‌ت كرن كو ھنه‌ك Ú˜ وان: Ø´ÛŽØ® عه‌لی منشار، سه‌ید‌ ئه‌میرێ ئه‌سته‌ر ئاباد‌ی Ùˆ Ø´ÛŽØ® عه‌بد‌وننه‌بی یێ جه‌زایری نه‌ Ùˆ به‌رھه‌ما ÙˆÛŒ یا پر بد‌ه‌نگ جامعول مه‌قاصد‌ه‌ د‌ شه‌رØا قه‌واعد‌ یا عه‌للامه‌ یێ Øللی)
|