ئجازه‌تنامه‌ Ùˆ كه‌ساتیێن علمیÉ ئه‌نصاری، Ø´ÛŽØ® مورته‌ضا (١٢١٤ - ١٢٨١ Ú¾ Ù‚) ب نازناڤێ «خاته‌مول Ùوقه‌ھاء وه‌ل موجته‌ھد‌ین» Ú˜ نه‌ویێن جابر بن عبد‌ الله‌ الأنصاری یێ صه‌Øابی یێ پێغه‌مبه‌ر (سه‌لامێن خود‌ێ Ù„ÛŽ بن). جه‌نابێ ÙˆÛŒ یێكی Ú˜ سه‌راترینێ علمێ ئوصووله‌ كو ته‌Øه‌ووله‌ك مه‌زن Ù„ Ú¤ÛŒ علمی د‌ا چێكر. ھێجا Ú˜ÛŒ رامان Ùˆ به‌رھه‌مێن ÙˆÛŒ Øه‌تا ب ئیروو مژارا قالێ Ùˆ جھێ به‌Øس Ùˆ لێكوولینێ یه‌ كو Ùه‌قیھ Ùˆ زانایێن ÙÙ‚Ú¾ÛŽ گه‌له‌ك ئه‌ھه‌میه‌تێ د‌د‌نێ كو Ø´Ù‡â€ŒØ±Ø Ùˆ شورووØÛŽÙ† زه‌ØÙÛŒ سه‌ر به‌رھه‌مێن جه‌نابێ ÙˆÛŒ نڤیسینه‌. ھنه‌ك Ú˜ سه‌ید‌ایێن ÙˆÛŒ ئه‌ڤن: Ø´ÛŽØ® موسا كاشÙول غطاء، Ø´ÛŽØ® عه‌لی كاشÙول غطاء، مه‌لا ئه‌Øمه‌د‌ێ نه‌راقی Ùˆ سه‌یید‌ موØه‌ممه‌د‌ موجاھد‌. Ú˜ مه‌جلسا د‌ه‌رسێ ÙˆÛŒ Ùه‌قیھێن گه‌له‌ك مه‌زن په‌روه‌رد‌ه‌ بوونه‌ كو ئاخووند‌ێ خوراسانی، میرزایێ شیرازی Ùˆ میرزا موØه‌ممه‌د‌ Øه‌سه‌نێ ئاشتیانی یێك Ú˜ وا نه‌. Ú˜ موھمترینێ به‌رھه‌مێن وی، ره‌سائل، مه‌كاسب Ùˆ طه‌ھاره‌ته‌. à ب É بھایی، Ø´ÛŽØ® به‌ھائود‌د‌ین موØه‌ممه‌د‌ بن Øوسه‌ینێ عاملی، مه‌شھوور ب «شێخ بھایی» (٩٥٣ – Ù¡Ù Ù£Ù Ú¾ Ù‚)Ø› Ù„ وه‌ختێ خوه‌ د‌ا د‌ زانین Ùˆ Ùونوونێن موخته‌ل٠د‌ا سه‌ید‌ایه‌ك مه‌زن Ùˆ بێ ئه‌مسال بوویه‌. ھه‌ما Ù„ وه‌ختێ خوه‌ د‌ا ب نازناڤێ شێخول ئسلامێ ئصÙه‌ھانێ مه‌شھوور بوو. صه‌د‌رول موتئه‌للھین، مه‌لا موØه‌ممه‌د‌ ته‌قی یێ مه‌جلسی، موØه‌ققێ سه‌بزواری Ùˆ Ùاضل جه‌واد Ú˜ شاگرد‌ێن ÙˆÛŒ بوونه‌. ئه‌وی گه‌له‌ك به‌رھه‌م Ùˆ كتێب د‌ بابه‌تێن جوور ب جوور نڤیسینه‌ كو ھنه‌ك Ú˜ وان ئه‌ڤن: جامعێ عه‌بباسی Ùˆ Øاشیه‌ سه‌ر قه‌واعد‌ێ شه‌ھید‌، د‌ بابه‌تێ ÙÙ‚Ú¾ÛŽ د‌ا؛ اسطرلاب Ùˆ ته‌شریØول ئه‌Ùلاك، د‌ بابه‌تێ ھه‌یئه‌تێ د‌ا؛ مه‌شرقوش شه‌مسه‌ین، Øه‌بلول مه‌تین، شه‌رØا د‌وعا یا صه‌باØØŒ شه‌رØا ئه‌ربه‌عین Øه‌د‌یس، د‌ بابه‌تێ Øه‌د‌یس Ùˆ د‌وعایێ د‌ا، ئه‌لÙه‌وائد‌وص صه‌مه‌د‌ییه‌ Ùˆ ئه‌سرارول به‌لاغه‌، د‌ بابه‌تێ ئه‌د‌ه‌بیاتێ د‌ا. É به‌Øرانی، یووس٠بن ئه‌Øمه‌د‌ بن ئبراھیم (١١٨٦- ١١٠٧ Ú¾ Ù‚) Ùه‌قیھێ مه‌زن Ú˜ بنه‌مالا ئالێ عوصÙوور، سه‌رووكاتیا بیست ساله‌یا Øه‌وزێ علمی یێ كه‌ربه‌لایێ ب ھێڤیا ویڤه‌ بوویه‌. یێن وه‌ك: میرزایێ قوممی، سه‌ید‌ مه‌ھد‌ی یێ به‌Øرول عولووم، موللا موØه‌‌ممه‌د‌ مه‌ھد‌ی یێ نه‌راقی د‌ه‌رس Ú˜ ÙˆÛŒ ھلد‌انه‌. Øه‌د‌ائق كو Ú˜ كتێبێن ئستد‌لالی یێن ÙÙ‚Ú¾ÛŽ تێ Øه‌سابێ Ú˜ ئه‌سه‌رێن ÙˆÛŒ یێن گرنگه‌. É به‌Øرول عولووم، سه‌یید‌ مه‌ھد‌ی طه‌باطه‌بایی یێ بورووجرد‌ی (١١٥٤ - ١٢١٢ Ú¾ Ù‚) مه‌شھوور ب «به‌Øرول عولووم» یێك Ú˜ Ùه‌قیھێن مه‌زن Ùˆ عارÙÛŽÙ† كاملێ خوه‌ی كه‌رامات بوو كو بال خاص Ùˆ عام ڤه‌ گه‌له‌ك بقه‌د‌ر Ùˆ قیمه‌ت بوو. ئه‌و Ú˜ وان ÙƒÛŽÙ… كه‌سان بوو كو Ù„ د‌ه‌مێ غه‌یبه‌تا د‌رێژا ئمام مه‌ھد‌ی (سه‌لام Ù„ سه‌ر بن) چه‌ند‌ جاران د‌گه‌ل ÙˆÛŒ Øه‌زره‌تی مولاقات كریه‌. سه‌یید‌ به‌Øرول عولووم ھه‌م د‌ بابه‌تێ علمی ھه‌م Ú˜ÛŒ ئجتماعی Ùˆ جڤاكی د‌ا خوه‌ی قه‌د‌ر بوو؛ كو گه‌له‌ك Ú˜ Ùه‌قیھێن مه‌زن وه‌ك: Ø´ÛŽØ® جعÙر كاشÙول غطاء، سه‌یید‌ موØه‌ممه‌د‌ جه‌واد‌ێ عاملی، Ø´ÛŽØ® موØه‌ممه‌د‌ ته‌قی یێ ئصÙه‌ھانی، مه‌لا ئه‌Øمه‌د‌ێ نه‌راقی، ئه‌بوو عه‌لی یێ Øائری Ùˆ Ø´ÛŽØ® ئه‌سه‌د‌وللاھێ ته‌سه‌تتوری په‌روه‌رد‌ه‌ كرن. مه‌شھوورترینێ به‌رھه‌مێن ÙˆÛŒ: مه‌صابیØØŒ ئه‌د‌د‌ورره‌ ئه‌ننه‌جه‌Ùییه‌، د‌ بابه‌تێ Ùقھ؛ Ùˆ ھه‌ر وھا كتێبا «رجال»ن. É بھبه‌ھانی، موØه‌ممه‌د‌ باقر بن موØه‌ممه‌د‌ێ ئه‌كمه‌ل (١١١٦ یان ١١١٧ - ١٢٠٨ Ú¾ Ù‚) مه‌شھوور ب «وه‌Øید‌» Ùˆ «ئوستاد‌ێ كول» Ùˆ «ئاغا»، Ùه‌قیھ، ئوصوولی Ùˆ رجالیه‌ك بناڤ Ùˆ د‌ه‌نگ بوو. ئه‌وی باژارێ كه‌ربه‌لایێ Ú˜ كار Ùˆ بارێ خوه‌ ره‌ مه‌ركه‌ز ھلبژارت Ùˆ Ù¾ÛŽ ته‌ربیه‌تا گه‌له‌ك شاگرد‌ان Ùˆ رێك خستنا مه‌جلسێن به‌Øس Ùˆ مونازره‌، كاری Øاكمیه‌تا ئه‌خباریان Ù„ سه‌ر ÙÙ‚Ú¾ÛŽ Ú˜ Øالێ راكێ. Ú˜ مشھوورترینێ شاگرد‌ێن ÙˆÛŒ نه‌: سه‌یید‌ مه‌ھد‌یێ به‌Øرول عولووم، شێج جه‌عÙه‌رێ كاشÙول غطاء، میرزایێ قومی (خوه‌یێ كتێبا قه‌وانین)ØŒ مه‌لا ئه‌Øمه‌د‌ێ نه‌راقی، سه‌یید‌ عه‌لی یێ طه‌باطه‌بایی (خوه‌یێ كتێبا ریاض)ØŒ سه‌ید‌ مه‌ھد‌یێ شه‌ھرستانی، سه‌ید موØه‌ممه‌د‌ باقرێ Ø´Ùتی Ùˆ سه‌ید‌ جه‌واد‌ێ عاملی (خوه‌یێ كتێبا Ù…ÙتاØول كرامه‌). مه‌لا موØه‌ممه‌د‌ێ ئه‌كمه‌ل، بابێ موØه‌ممه‌د‌ باقرێ بھبه‌ھانی، د‌ علم Ùˆ ته‌قوایێ بناڤ Ùˆ د‌ه‌نگ Ùˆ یێك Ú˜ ئجازه‌تا روایه‌ت وه‌رگرتیان بوو. à ت É ته‌به‌رسی، ئه‌بو عه‌لی Ùه‌زل بن Øه‌سه‌ن (٤٧٢ - ٥٤٨ Ú¾ Ù‚) موÙه‌سسر Ùˆ Ùه‌قیھێ سه‌د‌ێ شه‌شێ ھجری. Ú˜ Ø´ÛŽØ® ئه‌بوو عه‌لی یێ كورێ شێخێ تووسی روایه‌ت نه‌قل كرنه‌.بره‌ك Ú˜ مه‌زنێن زانستێ Ú˜ د‌ه‌رسا ÙˆÛŒ به‌ھره‌ برنه‌ وه‌ك: Øه‌سه‌ن ئه‌بوو نه‌صر خوه‌یێ مه‌كارمول ئه‌خلاقێ Ùˆ ئبن شه‌ھاشووب Ùˆ Ø´ÛŽØ® مونته‌جه‌بود‌د‌ین خوه‌یێ Ùھرستێ Ùˆ قوتبێ راوه‌ند‌ی Ùˆ.. چه‌ند‌ ته‌Ùسیرھه‌نه‌ كو مه‌شھوورترینێ وان مه‌جمه‌عول به‌یانه‌. ته‌Ùسیرا جامعول جه‌وامع، ئه‌علامول وه‌را Ùˆ تاجول مه‌والید‌ Ú˜ ئه‌سه‌رێن ÙˆÛŒ یێن نڤیساند‌ی نه‌. É ته‌به‌رسی، ئه‌Øمه‌د‌ بن عه‌لی بن ئه‌بی تالب Ú˜ Ùه‌قیھ Ùˆ موØه‌د‌د‌س Ùˆ تاریخنڤیسێ سه‌د‌ێ شه‌شێ Ùˆ د‌ه‌سپێكا سه‌د‌ێ Øه‌Ùتێ یه‌. د‌ ٦٢٠ێ Ú¾ Ù‚ د‌ا وه‌Ùات كریه‌. مه‌Ùاخر ئه‌تتالبییه‌، تاریخا ئمامان، ئØتجاج Ùˆ.. Ú˜ ئه‌سه‌رێن ÙˆÛŒ نه‌. É ته‌به‌ری، عماد‌ود‌د‌ین ئه‌بوو جه‌Ùعه‌ر موØه‌ممه‌د‌ بن ئه‌بی ئه‌لقاسم كورێ ئه‌بولقاسم عه‌لی بن موØه‌ممه‌د‌ێ ئامولی. كتێبێن بشاره‌تول موصطه‌Ùا لشیعه‌تل مورته‌ضا، ئه‌لÙه‌ره‌ج ÙÛŒ الئه‌وقات Ùˆ Ø´Ù‡â€ŒØ±Ø Ù…Ù‡â€ŒØ³Ø§Ø¦Ù„ ئه‌ززه‌ریعه‌، Ú˜ به‌رھه‌مێن ÙˆÛŒ نه‌.
|